چرا کنکور دشوار بهتر است؟

کنکور 1400 در تیرماه برگزار شد. نقطه مشترک این کنکور در هر سه رشته ، درس ریاضی بود که بسیار دشوار مطرح شده بود و حتی چند سوالی هم از نظام قدیم مطرح شده بود. البته باید گفت که در هر سه رشته بعضی دروس هم وقت گیر و محاسباتی، بعضی دروس کمی دشوارتر از سال گذشته و بعضی دروس هم مطابق انتظار سوالات طراحی شده بود.در کل می توان گفت هر سه کنکور دروس تخصصی کمی دشوار و درس ریاضی در هر سه رشته بسیار دشوار بود.

از نگاه من کنکور دشوار بهتر از کنکور ساده است، حتی اگر حس و حال شما بعد از اتمام کنکور خوب نباشه!

در زمان انتخاب رشته سال هایی که کنکور به نسبت ساده طرح شده بود مثل کنکور 98 بسیاری از داوطلبین رو در مراکز تحت هدایت خودم دیدم که با درصدهای بالا، رتبه های دلخواه خودشون رو کسب نکرده بودند. هر چند چون کنکور ساده بود، بعد از کنکور به خاطر درصد های حودشون بسیار خوشحال بودند. حالا بریم بررسی کنیم چرا همچین اتفاقی می افته؟

تراز شما در هر درس مهمه، نه درصد شما

شما وقتی امتحان نهایی شرکت می کنید رتبه شما مهم نیست بلکه نمره شما مهمه. بنابراین همه می تونند معدل 20 بیارند و نمره هیچ شخصی روی نمره دیگری تاثیر نداره ، اما در کنکور چون قراره شما رتبه بندی شوید ، درصد های شما تنها عامل تاثیرگذار نیست و پارامترهای دیگری هم وجود دارد که در این رشته مقاله در موردش صحبت می‌کنم.

در کنکور برای رتبه بندی شما نمره خام (تراز) هر درس رو جدا به دست میارند و بعد با توجه به ضریب هر درس در هر زیرگروه نمره خام کل شما رو در زیر گروه های مختلف محاسبه می کنند. بعد نمره خام کل در هر زیرگروه رو مرتب می کنند و رتبه شما رو برای هر زیرگروه به دست میارند.

شما نه با رتبه کشوری و نه با رتبه منطقه خودتون بلکه با رتبه زیرگروه خودتون، انتخاب رشته می کنید، البته سهمیه ها و بومی گزینی ها هم تاثیر داره که خارج از موضوع صحبت امروز هست و در زمان خودش در موردش صحبت می کنیم.

نمره خام یا همون تراز چطور محاسبه میشه؟

من به ساده ترین حالت ممکن نحوه محاسبه نمره خام رو توضیح می دم و وارد جزییات نمیشم تا بتونم ثابت کنم براتون که کنکور سخت بهتره!! البته فرایند محاسبه پیچیده تر هست

برای محاسبه نمره خام هر درس به ساده‌ترین حالت ممکن به 3 پارامتر اصلی نیاز داریم:

1- درصد شما در هر درس (X)

2- میانگین درصد هر درس  (Y)

3- انحراف از معیار هر درس  (Z)

با داشتن سه پارامتر بالا نمره خام و یا همون تراز از فرمول زیر محاسبه میشه:

 1000 * (A=((X – Y)/Z

عدد A به دست اومده از فرمول بالا رو با یه عدد ثابت که در هر آزمون متفاوت است جمع می کنند (مثلا در آزمون های کانون با 5000 جمع میشه) و نمره خام شما رو در هر درس محاسبه می کنند.

بعد همونطور که بالاتر گفتم نمره خام هر درس در ضریب اون درس در هز زیرگروه ضرب می کنند و اعداد به دست آمده رو با هم جمع می کنند و عدد حاصل رو بر مجموع ضرایب هر زیرگروه تقسیم می کنند تا نمره کل یا همون تراز کل هر فرد به دست بیاد و بعد این تراز ها رو مرتب می کنند و رتبه هر شخص رو اعلام می کنند.

حالا چرا کنکور دشوار بهتره؟

حالا که با مفهوم تراز آشنا شدیم بریم به کمک ریاضی درک کنیم که چرا کنکور دشوار بهتره

در کنکور ساده، درصد شما در هر درس بالاتره ولی برای دو پارامتر دیگه اتفاق هایی می افته که به نفع شما نیست:

اول اینکه میانگین درصد میره بالا و باعث میشه صورت کسر تراز کم بشه و تراز کمتری بیارید.

دوم اینکه انحراف از معیار در کنکور ساده بالاتر میره و باعث میشه مخرج کسر تراز بالا بره و حاصل اون یعنی تراز شما که ملاک اصلی رتبه شماست پایین بیاد

(دوباره برگردید و فرمول تراز رو ببینید)

در واقع کنکور ساده درصد بالاتر برای شما داره و حالتون بعدکنکور خوبه و موقع اعلام نتایج ممکنه شوکه بشید ولی در کنکور دشوار شاید بعد کنکور حالتون به خاطر درصد هاتون بد باشه ولی به خاطر دو پارامتر دیگه که گفتم رتبتون احتمالا بهتر میشه.

شما اندوخته زیادی از سال های گذشته برداشتید که فارغ از نتیجتون به آیندتون کمک می کنه.

بهروز نظری                  

استراتژیست و پژوهشگر حوزه آموزش